قرمز مجنتا (Magenta) رنگی است که در طیف‌های مختلف به‌صورت طبیعی یا از ترکیب رنگهای مختلف به‌صورت مایع یا رنگدانه به دست می‌آید. برای درک بهتر رنگ قرمز مجنتا اغلب از تعاریفی مانند قرمز مایل به زرشکی، قرمز مایل به بنفش و قرمز مایل به ارغوانی استفاده می‌شود، اما در تعریف دقیق‌تر، قرمز مجنتا از مقادیر مساوی رنگ قرمز و آبی ساخته می‌شود. به همین دلیل سرخابی نامی است که به‌خصوص در صنعت پیگمنت در ایران و دنیای رنگدانه‌ها برای قرمز مجنتا متداول است. نام اصلی این رنگ با الهام از نام شهری به همین اسم در ایتالیا و برای بزرگداشت پیروزی مشترک ایتالیایی‌ها و فرانسوی‌ها در جنگ مقابل ارتش اتریش در سال ۱۸۵۹، نام‌گذاری شده است. با افزودن مقادیر مختلف از رنگ سفید به رنگ اصلی قرمز مجنتا، رنگهای مختلف در زیر مجموعه همین رنگ مثل مجنتا روشن، مجنتا تیره، مجنتا درخشان و… حاصل می‌شود و برای مصارف مختلفی مثل ساخت پیگمنت، استفاده در چاپگر‌های رنگی، ساخت رنگهای خوراکی و دیگر موارد استفاده می‌شود. این رنگ ویژگی‌های طول موج نور و تأثیر عاطفی ویژه‌ای دارد و در از جهات مختلف، یک رنگ محبوب و پرکاربرد محسوب می‌شود.
قرمز مجنتا از چه رنگ‌هایی ساخته می‌شود؟
قرمز مجنتا یا سرخابی جزء رنگهای اصلی نیست و از ترکیب رنگهای دیگر ساخته می‌شود. مثلاً در صنعت پیگمنت‌سازی، مجنتا از ترکیب رنگدانه‌های قرمز و بنفش/آبی ساخته می‌شود و با تغییر در مقادیر هر کدام از این رنگ‌ها، طیف‌های دیگر قرمز مجنتا به دست می‌آید. به‌طورکلی در رنگدانه‌ها یا رنگ‌ها، قرمز، آبی و زرد رنگهای اصلی به شمار می‌روند. این مدل شناخت رنگ‌ها به مدل RYB معروف است که نام خود را از حروف اولیه سه رنگ اصلی (Red-Yellow-Blue) گرفته است. از مخلوط کردن محلول مایع یا پیگمنت این رنگ‌ها با هم، رنگهای دیگر مثل سبز و بنفش ساخته می‌شود. قرمز مجنتا در این مدل بیشتر از ترکیب یک رنگ اصلی (قرمز) و یک رنگ ثانویه (بنفش) به دست می‌آید و می‌توان آن را در متداول‌ترین مدل شناخت رنگ‌ها، یک رنگ درجه سوم نام نهاد. همه‌ی رنگهای اصلی، ثانویه و درجه سوم و بالاتر چرخه کامل رنگ‌ها را تشکیل می‌دهند و طیف‌های رنگ سرخابی یا قرمز مجنتا هم با خلوص و درجه‌های متفاوت در چرخه رنگ جایگاه مشخصی دارد. گاهی در مدل‌های رنگی جدیدتر، قرمز مجنتا حتی به‌جای قرمز استفاده می‌شود و در موارد دیگر هم مثلاً از فیروزه‌ای به جای آبی استفاده می‌شود. البته این مدل‌ها در موارد خاص کاربرد دارند (مثلاً مدل رنگ مثال‌زده شده در صنعت تولید پیگمنت برای چاپگر‌ها کاربرد دارد) و برای شناخت بهتر رنگ قرمز مجنتا، بهتر است مدل متداول RYB را در نظر گرفت. از مخلوط کردن رنگ قرمز و آبی، بسته به نوع قرمز یا آبی، رنگ بنفش یا ارغوانی حاصل می‌شود و دست بردن در میزان خلوص و مقادیر این رنگ، قرمز مجنتا تهیه می‌شود. صنعت پیگمنت در ایران سال‌هاست که رنگدانه یا پیگمنت قرمز مجنتا را در کیفیت‌های رقابتی تولید می‌کند و خدمات لازم در این زمینه را در صنایع رنگ‌سازی و منسوجات ارائه می‌دهد.
تأثیر روانی و عاطفی قرمز مجنتا چیست؟
سرخابی در همه جای دنیا به‌عنوان رنگ تعادل عاطفی شناخته می‌شود. این رنگ احساسات شورانگیز، قوی و پرانرژی قرمز را با خواص درونی و آرامش‌بخشی آب و بنفش ترکیب می‌کند و درنتیجه تأثیری متعادل ازلحاظ عاطفی بر بیننده می‌گذارد. تعادل در قرمز مجنتا، احساسی مثل، نشاط، مهربانی، رضایت و میل به همکاری را در انسان‌ها زنده می‌کند و به همین علت به رنگ همکاری هم شهره است.
طول موج نور در رنگ یا پیگمنت قرمز مجنتا چگونه دریافت می‌شود؟
برای دریافت رنگهای مختلف، مغز انسان طول موج‌های مختلف نور را به‌عنوان رنگهای مختلف درک می‌کند؛ درواقع رنگ‌ها طول موج‌های مختلف نور هستند که توسط سیستم عصبی انسان به‌صورت رنگ درک می‌شود. نکته جالب در مورد قرمز مجنتا یا سرخابی این است که این رنگ برخلاف خیلی از رنگهای دیگر طول موج مخصوص به خودش را ندارد و به همین دلیل هم به‌عنوان یک رنگ فرا طیفی شناخته می‌شود. رنگ‌ها درزمینهٔ طول موج نور در دو دسته رنگهای واقعی و رنگهای غیرواقعی تقسیم می‌شوند. رنگهای واقعی مثل قرمز یا آبی جدا از سیستم دریافت مغز انسان‌ها قابل دریافت هستند، چون طول موج نور دارند، اما رنگهای غیرواقعی مثل قرمز مجنتا در قالب‌های مختلف مثل یک لباس یا پیگمنت رنگ، فقط پس از برداشت مغز انسان به وجود می‌آیند و در حقیقت در جای دیگری غیر از سیستم عصبی ما وجود ندارند. مغز انسان برای درک رنگهای فرا طیفی دست به انجام عملی جبرانی می‌زند، به این معنی که مثلاً در موردی مثل قرمز مجنتا، فاصله طول موج نور بین قرمز و بنفش و آبی را به شکل جبرانی پر می‌کند. پس در اصل قرمز مجنتا یک رنگ واقعی (داری طول موج نور) نیست و تفسیری از نور قرمز و آبی/بنفش است. غیرواقعی بودن رنگ قرمز مجنتا هم به این معنی نیست که در طبیعت وجود ندارد، تداخل دو طول موجود مرئی نور ممکن است در هر جایی از کره خاکی رخ دهد و توسط مغز انسان به‌صورت طیف‌های مختلف قرمز مجنتا تفسیر شود. برای مثال بسیاری از گل‌ها در طبیعت، مخصوصاً گل‌های گرمسیری، سرخابی یا مجنتا هستند. جالب است که رنگ مجنتای این گل‌ها در گرده افشانی تأثیر زیادی دارد، چون تأثیر روانی آن‌ها تضاد خوبی با طول موج مرئی رنگ سبز ایجاد می‌کند و در حشرات هم مثل انسان‌ها، روحیه همکاری و نشاط را ایجاد می‌کند!
استفاده از رنگدانه‌ها و پیگمنت قرمز مجنتا در مصارف مختلف
قرمز مجنتا به‌عنوان یک رنگ روحیه‌بخش و گرم، استفاده گسترده‌ای در صنایع مختلف مثل رنگ‌سازی، چاپ و منسوجات دارد. بهینه کردن این رنگ برای هر کاربردی اول از طریق ساخت رنگدانه قرمز مجنتا ممکن می‌شود. رنگدانه یا پیگمنت اشکال ریز و جامد رنگی هستند که به‌صورت پودر با قطر‌های خیلی کوچک و میکرو میلی‌متری تهیه می‌شود تا در یک حلال حل شود و یا به فاز مایع یک رنگ اضافه گردد و پوشش‌پذیری و قوام رنگ را بیشتر کند. از پیگمنت مجنتا به دو شکل مستقیم و غیرمستقیم می‌توان برای ساخت رنگ‌ها و طیف‌های مختلف نور استفاده کرد. استفاده مستقیم از رنگدانه‌هایی که تأثیر روانی منفی دارند زیاد مرسوم نیست و از آن‌ها بیشتر به شکل غیرمستقیم و ساخت رنگهای دیگر بهره‌برداری می‌شود. این رابطه در مورد رنگ‌هایی که تأثیر روانی مثبتی دارند برعکس است. پیگمنت رنگ قرمز مجنتا بیشتر از این‌که به‌عنوان یک ماده خام استفاده شود، به‌عنوان ماده اصلی رنگ‌سازی برای مصارف مختلف است و به خیلی از صنایع و محصولات ،جلوه مورد انتظار و محبوبی می‌دهد.